Föðurást og fæðing barna !

Í morgun barst mér sú ánægjulega frétt að vinafólk okkar, Raggi og Birna  hefðu eignast sitt 4 barn.  Þetta var 16 marka drengur, sem fæddist  í gær 11.júní.  Fyrir eiga  þau 3 stúlkur og er því prinsinn kominn í heiminn ! Til hamingju öll sömul að Eikarási 3.

 

Ég tók eitt sinn saman greinarstúf í blaðið Uppeldi um feður.  Finnst tilvalið að setja hér inn þann hluta  sem  fjallar um fæðinguna.

 Fæðing barns og tilfinningar feðra.

Langflestir feður eru viðstaddir fæðingu barna  sinna. Eðli málsins samkvæmt sjá þeir barnið augnabliki á  undan móðurinni. Oftar en ekki klippa þeir á naflastrenginn og baða barnið. 

 

Erlendar rannsóknir sýna að það er enginn mælanlegur munur á tilfinningum, né viðbrögðum feðra og  mæðra við nýfæddu barna. Báðir foreldrar eru í gleðivímu, hjartsláttur hjá  báðum foreldrum eykst við grát ungabarns,  sem og blóðþrýstingur og leiðni í húð breytist svipað hjá báðum foreldrum.  Þessar rannsóknir hafa  verið staðfestar hjá tveimur aðskildum rannsóknateymum (1) Feður sýna sömu tilfinningaviðbrögð við hegðun ungbarna eins  og mæður. Feður hafa sömu hæfileika og mæður til að fæða börn og  klæða.   Þeir bregðast eins við hvenær á að hætta að gefa barninu að drekka eða borða.  Almennt sýna rannsóknir að hér er kynbunndinn munur hverfandi  (2)   Feður og mæður gefa börnum sömu ástúð og væntumþykju.   Rannsóknir sýna að munur þar á er vart mælanlegur  (3)

 

Yfir 100 rannsóknir hafa rannsakað hvernig 1-2 ára  börn tengjast  mæðrum sínum og feðrum.  Þessar rannsóknir sýna að nærvera föður er barni oftast jafn mikilvæg  og nærvera móður.  Þetta hefur komið á óvart þar sem oft eru samvistir feðra við ungbörn sín minni en  samvistir mæðra. Vísindamenn telja gæði samvistanna skipta miklu máli.  Börn tengjast sterkum böndum feðrum sem veita börnum sínum gleði, leika við þau  og sýna þeim skilning og væntumþykju, jafnvel þó samverustundir sé skammar.  Börn finna  hvar er hlýja og í hana leita þau (4)

 

Í Bretlandi telja um 77% af mæðrum að barnsfeður þeirra  séu jafn hæfir uppalendur og  87% feðra telja sig jafn hæfa og mæðurnar til  að hugsa um börnin.  Bæði kynin treysta feðrum mjög vel til að annast börnin og yfir 80% af foreldrum í Bretlandi eru hlynnt  því að feður fái aukinn rétt til fæðingarorlofs (5)

 

Breskir  feður annast um einn þriðja af umönnun ungbarna og er það áttföld  aukning  á 30 árum..  Árið 1993 önnuðust sænskir feður um 40 % af umönnun ungbarna. Í dag  er það 45%.

(6).  Ég veit því miður ekki um sambærilegar  tölur fyrir Ísland.

 

Um 23%  af breskum feðrum eyða 28 klukkustundum eða meiri tíma með börnum sínum. Sambærilegar tölur eru 16 % feðra í  Þýskalandi,  10 % feðra í  Frakklandi, 4% feðra í Grikklandi og 41% feðra í Danmörku eyða 28% klst  eða meiri tíma með börnum sínum (7)

 

Rannsóknir benda til að aukin nærvera feðra sé góð fyrir  börn.  Hlutur feðra í uppeldi barna  hefur verið að aukast  og almennt er vilji í hinum vestræna heimi til að hlutur feðra í uppeldi barna haldi áfram að  aukast, enda vaxandi skilningur á því að það séu bestu hagsmunir barnanna.

    

Heimildir.

(1)Reviewed by M.E. Lamb (Ed) (1997) The Role of the Father in Child Development (3rd Edition) New York: Wiley

 

(2) Parke, R.D. (1981) Fathering. London: Collins; Cambridge, MA: Harvard University Press. Also reviewed in What Good Are Dads? Charlie Lewis, NFPI et al. 2001

 

(3) Schaffer, H. R. (1996) Social Development. Oxford. Blackwell, reviewed in What Good Are Dads? Charlie Lewis, NFPI et al. 2001

 

(4)What Good Are Dads? Charlie Lewis, NFPI et al. 2001

 

(5) EOC Dads and their babies: leave arrangements in the first year, 2005

 

(6)Fatherworld 2005 vol.3 nr.2 p.7

 

(7) Who Cares? Fathers and the Time They Spend Looking After Children Alison J. Smith, Department of Sociology, University of Oxford, Sociology Working Papers, 2005